Is economie een wetenschap? Al sinds ik bekend geraakt ben met economie, wordt die vraag voortdurend gesteld (en waarschijnlijk ook al eerder). Veel vakgenoten beantwoorden de gestelde vraag negatief. Onder meer omdat economische theorieën zich veelvuldig van simplistische en onrealistische veronderstellingen bedienen. Veel levert dat niet op. De critici weten feilloos de onrealistische veronderstellingen aan te wijzen, maar verzuimen dit uit te werken tot een alternatief. Tegelijk halen ze de reputatie van hun eigen vak onderuit. Steeds weer mag hun zogenaamd kritische houding op een warm onthaal van niet-vakgenoten rekenen.
Interesse
Het recente boek ‘Economie – de gebruiksaanwijzing’ van de Zuid-Koreaanse econoom Ha-Joon Chang, werkzaam als docent aan de Engelse Universiteit van Cambridge, past in deze traditie. Hij stelt dat het feit dat mensen niet erg in economie zijn geïnteresseerd, aan de economische wetenschap te wijten is. Zouden economen minder gebruik maken van wiskunde, zouden ze niet pretenderen dat economie een exacte wetenschap is, en zouden ze hun publiek serieus nemen, dan zouden mensen wel in economie geïnteresseerd zijn. Nou kan ik mij weinig economen herinneren die in de media gebruik maken van wiskunde om hun betoog te staven. Dat economie een exacte wetenschap zou zijn, is een stelling die de meeste economen volgens mij al decennia geleden hebben verlaten. En dat economen hun publiek niet serieus zouden nemen, is een aantijging waarmee ik niets kan.
Neoklassieke economie
Het is niet het enige wat mis is met het boek van Chang. Economische wetenschap stelt Chang onomwonden gelijk aan de neoklassieke economie, één van de scholen binnen de economische wetenschap. Om vervolgens de lezer mede te delen dat er ook andere scholen bestaan met geheel andere inzichten. Het is net als wanneer een astronoom zou stellen dat volgens zijn vakgenoten Mars de enige andere planeet is van ons zonnestelsel, maar hij dat beeld wel wil helpen bij te stellen.
Niet-wetenschap
Is er dan niets goed aan Changs inleiding tot de economie? Jazeker wel. Hij is erin geslaagd een toegankelijk boek te schrijven waarvan je ook zonder enige voorkennis van economie een groot deel zult begrijpen. Hij gebruikt niet één formule, wat de leesbaarheid van het boek ten goede komt. Daarnaast plaatst Chang economie in een historische context en lardeert hij zijn stellingen met tal van voorbeelden. Chang plaatst daarmee economie midden in de samenleving. Het boek wordt echter ontsierd door het kleineren van bestaande economische inzichten. Daarmee zet Chang economie neer als een niet-wetenschap en doet hij de economische wetenschap ernstig tekort.
Doorgaans trekken econometristen wel een grote pseudo-exacte broek aan. Vindt u ook niet?
Voor sommige economen en econometristen geldt dat inderdaad, voor veel anderen echter niet (maar die laten zich minder horen).