Wiskundige Ian Stewart publiceerde zijn boek in 2012. Ik heb dat dus ten minste 3 jaar lang niet in de gaten gehad. Over de 17 wiskundige vergelijkingen die de wereld hebben veranderd. Gelukkig twitterde World Economic Forum erover. Zo niet, dan had ik er nu nog steeds niet van geweten.

Kunst met een grote K
Maar wat heb ik gemist! De kunst om complexe zaken in een vergelijking samen te vatten met slechts een handvol symbolen, is kunst met een grote K. Dat wil zeggen, als je liefhebber bent – zoals ik. Hoe bekend zijn deze 17 vergelijkingen? Niet heel erg bekend, vermoed ik. Einsteins E = mc² is overbekend, de stelling van Pythagoras, a² + b² = c², lijkt me een goede tweede. De wet van de zwaartekracht is vermoedelijk een stuk minder bekend. Zwaartekracht zelf is gesneden koek, al is het maar omdat je er elke dag weer mee wordt geconfronteerd. Maar de wet van de zwaartekracht? F = Gm₁m₂/d² – voelt u vlinders in uw buik? Na deze topdrie houdt het echter wel zo’n beetje op. OK, eentje dan nog, om het af te leren: i² = -1. Maar nu stop ik echt, dat wil zeggen bijna.

Bijzonder
Eén van de 17 vergelijkingen die de wereld volgens wiskundige Ian Stewart hebben veranderd is heel bijzonder. De vergelijking stamt namelijk uit de – ja, raadt u het al? – nee? – zal ik het zeggen? – economie! De vergelijking die het tot de academische topzeventien heeft gebracht is de Black-Scholes formule voor de waardering van opties, 1/2σ²S²∂²V/∂S² + rS∂V/∂S + ∂V/∂t – rV = 0. Deze heeft de ontwikkeling van financiële markten voor derivaten mogelijk gemaakt waarmee wereldwijd risico’s kunnen worden afgedekt. Maar de formule heeft ons ook veel ellende bezorgd. Het faillissement van Long-Term Capital Management in 1998 had de wereld in recessie kunnen storten. Tijdig ingrijpen door de Amerikaanse toezichthouder wist dat te voorkomen. In 2007 barstte de wereldwijde financiële crisis los. Dat komt natuurlijk niet geheel op het conto van de Black-Scholes formule. Ook nodig is een bonuscultuur die risicozoekend gedrag aanmoedigt en verder een gebrek aan toezicht dat dergelijk gedrag afdoende ontmoedigt. Maar zonder de Black-Scholes formule had de wereld er toch anders uitgezien.

Dubbel gevoel
Ik zit nu dus opgescheept met een dubbel gevoel. Eindelijk erkenning voor de economen nu één van de vele vergelijkingen die zij het licht hebben laten zien het tot de topzeventien heeft gebracht. Maar ja, om nu op zo’n manier in de schijnwerpers te worden gezet is toch wel pijnlijk. Gelukkig is de reputatie van economen al niet zo groot, anders zou deze voor een deel zijn verspeeld.

Idee
Maar dit brengt me op een idee. We kunnen als economen onze eigen lijst maken: de 17 economische vergelijkingen die de wereld hebben veranderd. 17 economische schoonheden. Die vlinders in de buik doen fladderen. Economische kunst met een grote K. De wereld zal versteld staan.

Voor wie geen blog wil missen, like mijn facebook pagina Rekenen Aan Vergrijzing!