In de vakantieperiode verschijnen er geen blogs. In plaats daarvan zijn er vakantieblogs. Het thema van de vakantieblogs van dit jaar is het rente-op-rente-effect.

Mijn Uniform Pensioenoverzicht 2013 vermeldt keurig hoeveel pensioen ik per jaar ga ontvangen wanneer ik mijn huidige dienstverband doorzet tot 65-jarige leeftijd. Welk bedrag is vermeld ga ik u niet zeggen. Laten we voor een berekening eens veronderstellen dat het om 25.000 euro gaat. Het zegt me bitter weinig. Hoeveel duurder zal het leven zijn vergeleken met nu wanneer ik de 65 kaarsjes op mijn verjaardagstaart uitblaas? Hoe groot is de onzekerheid over de inflatie? En over de indexatie van mijn pensioen? Om nog maar te zwijgen over de belasting en premie die ik zal moeten betalen over dit bruto pensioen en over de AOW.

Laten we eens kijken of we verder kunnen komen. Stel de inflatie is 2 procent per jaar en stel ik ben nu 48. Houd ik rekening met het rente-op-rente-effect, dan is mijn pensioen in euro’s van vandaag slechts 17.854 euro. Dat is een stuk minder dan 25.000. Hm.

Stap 2: laten we veronderstellen dat er een kans van 10% is dat de inflatie in de komende 17 jaar lager zal zijn dan 0,5 procent per jaar (maar wel positief) en eveneens een kans van 10% dat de inflatie hoger zal uitkomen dan 8 procent per jaar. Mijn pensioen in euro’s van vandaag ligt dan met 90% zekerheid tussen 6.757 en 25.000 euro. Slik! Met een reële kans dat het nóg minder of meer zal worden.

Stap 3: laten we veronderstellen dat er een 50/50 kans is dat mijn pensioenfonds wel of niet indexeert. Als de vraag of er wel of niet geïndexeerd zal worden losstaat van de inflatie, vergroot dit de zekerheid op de uitkomsten zoals genoemd in stap 2. Mijn pensioen in euro’s van vandaag ligt dan niet met 90%, maar met 95% zekerheid tussen 6.757 en 25.000 euro. Het indexatiebeleid van mijn pensioenfonds verzacht de pijn van onzekere inflatie door meer zekerheid te geven.

Stap 4: laten we veronderstellen dat ik wat jonger ben, zeg 31 jaar. Eerder hebben we gezien hoe groot het effect kan zijn van een langere beleggingsperiode (Blog op vakantie 2). Laten we omwille van de vergelijkbaarheid wederom met een pensioen van 25.000 rekenen. De uitkomst is nu dat mijn pensioen met 95% zekerheid zal liggen tussen 1.826 en 25.000 euro. Anders gezegd, er is een kans van 5% dat mijn pensioen dat voor 25.000 euro staat opgenomen in mijn Uniform Pensioenoverzicht, minder zal zijn dan 1.826 euro.

De beoogde hervorming van de pensioenen zou volgens critici een (vrij) zeker pensioen veranderen in een casinopensioen. Een eenvoudige doorrekening op basis van mijn Uniform Pensioenoverzicht 2013 laat zien dat dit niet zo is. Mijn huidige pensioen is zo onzeker als wat.