Roth en Shapley
De Nobelprijs is dit jaar toegekend aan Alvin Roth en Lloyd Shapley. Dat verzacht mijn leed. Want deze twee Amerikaanse economen hebben theoretische hoogstandjes verricht, hun inzichten praktische toepassing gegeven en talloze artikelen in gerenommeerde tijdschriften gepubliceerd. Op het terrein van de speltheorie, het onderdeel van de economische wetenschap dat beslissingsstructuren bestudeert in die situaties waarin markten niet goed werken. Ik had deze namen niet verwacht, hoewel het niet heel aannemelijk was dat de prijs dit jaar naar een macro-econoom zou gaan. Met het voortduren van de economische crisis wordt het de macro-economen steeds meer kwalijk genomen dat ze er onvoldoende voor hebben gewaarschuwd. Bovendien kwam de prijs vorig jaar al bij twee macro-economen terecht.

Bekendmakingen
Ik vermoed dat het velen ontgaan is wie de Nobelprijs Economie heeft gewonnen. De prijs bezet namelijk een wat merkwaardige positie in de cyclus van Nobelprijsbekendmakingen. Deze cyclus neemt slechts vijf dagen in beslag. Maandag de Geneeskunde, dinsdag de Natuurkunde, woensdag de Scheikunde en donderdag de Literatuur. Het spektakel eindigt op vrijdag met de bekendmaking van de winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede als climax. Daarna herneemt het gewone leven zich, gaan mensen van hun weekend genieten om zich op maandagochtend weer naar hun werk te haasten. Aan het begin van de middag wordt dan nog eens de Nobelprijs voor de Economie bekendgemaakt. O ja, die waren we bijna vergeten.

Zweedse Rijksbank
Er bestaat overigens helemaal geen Nobelprijs voor de Economie. Wat we als zodanig betitelen is de prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie ter nagedachtenis aan Alfred Nobel. En dat is echt iets anders. De Nobelprijzen zijn ingesteld in 1895 in het testament van Alfred Nobel. De ‘Nobelprijs voor de Economie’ kwam er pas in 1969, ter herdenking van het 300-jarig bestaan van de Zweedse Rijksbank. Economie staat dus een treetje lager dan de rest. Niet dat economen iets te klagen hebben. Wiskundigen, sociologen en psychologen vallen helemaal buiten de prijzen.

Brief
De Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen krijgt van mij deze week een brief. Daarin vraag ik of met ingang van volgend jaar de ‘Nobelprijs voor de Economie’ als eerste bekend kan worden gemaakt. Op zondagmiddag, één dag voordat de Geneeskunde aan de beurt komt. Daarnaast feliciteer ik het instituut met de keuze die ze dit jaar heeft gemaakt voor Roth en Shapley. Moge het niet winnen van de prijs dit jaar mijzelf en alle andere economen tot grootse daden aanzetten.